Theo tài liệu của Đức Cha Bennetat đã ghi lại trong cuốn Nam Kỳ Địa Phận năm 1972: họ đạo Phú Hài (còn gọi Phó Hài) được thành lập với họ Phan Thiết (Lạc Đạo) vào năm 1890 do linh mục Thừa Sai Paris là Archimbaud. Đa số là giáo dân Quảng Bình tới lập cư chuyên nghề chài lưới và làm nước mắm. Vào năm 1910, số giáo dân Phú Hài là 200 người.

Từ năm 1890- 1955, các linh mục trực tiếp cai quản : cha Archimbaud (1890), cha Phêrô Nguyễn Văn Ngôn (1922) (tên ngài còn khắc trên quả chuông), cha Giuse Nguyễn Văn Thơ (đã qua đời, được chôn cất tại Phú Hài). Kể từ 1955-1996 : họ Phú Hài trực thuộc giáo xứ Thanh Hải do các linh mục chánh xứ, phó xứ thay phiên đảm trách.

Về cơ sở vật chất : 1890, nhà thờ xây dựng tạm bằng lá, cột cây, vách bùn… Đến năm 1922, nhà thờ được xây lại vững chắc hơn, kèm theo nhà xứ, nhà trường có Dì Phước dạy học.

Đến 1954, các cơ sở bị thiêu huỷ vì chiến tranh. Giáo dân họ Phú Hài gánh chịu đau thương, dìu dắt nhau đến họ Kim Ngọc hoặc Lạc Đạo để tham dự thánh lễ. Vào năm 1955, họ đạo trùng tu lại một nhà nguyện lợp tôn, tường gạch, để làm nơi thờ phượng cho giáo dân là 300.

Năm 1975, Đất Nước thống nhất, nhà nguyện bị niêm phong cho đến 1985 mới được sinh hoạt tôn giáo bình thường.

Năm 1991, trước tình hình đổi mới của Đất Nước. Họ đạo Phú Hài khởi công xây dựng nhà thờ mới ngày 29-7-1991, và đã được Đức Cha Nicolas bổ nhiệm cha Augustinô Nguyễn Văn Lạc chánh thức quản xứ Phú Hài với số giáo dân 510 người. Cha xứ cùng với giáo dân, đặt trọng tâm vào các gia đình chưa hợp thức hoá hôn phối, qui tụ Gia trưởng, Bà mẹ, Giới trẻ, Thiếu nhi để củng cố đức tin và lành mạnh hoá môi trường xã hội. Kết quả từ 1997-2000, 30 đôi được hợp thức hoá hôn phối và rửa tội cho số người lớn, trẻ em được 220 người. Số giáo dân hiện nay là 730 người. Giáo xứ Phú Hài đã đóp góp cho Giáo Hội 2 tu sĩ.

Riêng về mặt văn hoá, lâu nay trình độ trung bình chỉ ở cấp tiểu học, những năm gần đây, số học sinh cấp trung học gia tăng.

Đối với công tác xã hội, giáo xứ thường xuyên quan tâm giúp đỡ người già yếu, tật nguyền, neo đơn…

Về phương diện kinh tế : một giáo xứ ven biển sinh sống chủ yếu bằng lao động biển, làm muối, làm nước mắm và các nghề phụ buôn bán nhỏ. Mức sống tạm ổn…

Hướng về tương lai : giáo xứ Phú Hài nỗ lực đẩy mạnh công cuộc truyền giáo, vì địa bàn giáo xứ rộng từ cầu Ké đến đá ông Địa, dân số ước chừng 10.000 người, mà số người tin Chúa còn quá ít.

Phương thức truyền giáo : mỗi giáo dân là một chứng nhân mẫu về đức tin giữa lòng đời.

“Phú Hài soi bóng biển xanh
Mẹ ơi gìn giữ ủi an chiên lành “.

Giờ lễ Nhà Thờ Giáo Xứ Phú Hài

nguồn: gpphanthiet.com