Robert Francis Prevost, sinh ngày 14 tháng 9 năm 1955 tại Chicago, Illinois, Hoa Kỳ, đã làm nên lịch sử khi trở thành Đức Giáo Hoàng Leo XIV, vị Giáo Hoàng người Mỹ đầu tiên trong lịch sử hơn hai nghìn năm của Giáo hội Công giáo. Xuất thân từ gia đình đa văn hóa với tổ tiên Pháp, Ý (từ cha Louis Marius Prevost) và Tây Ban Nha (từ mẹ Mildred Martínez), Ngài lớn lên cùng hai người anh trai, Louis Martín và John Joseph.
Hành Trình Tu Dòng và Học Vấn
Nền tảng giáo dục ban đầu của Đức Giáo Hoàng Leo XIV gắn liền với Dòng Thánh Augustinô, nơi Ngài theo học tiểu chủng viện và hoàn thành chương trình vào năm 1973. Tiếp tục con đường học vấn, năm 1977, Ngài tốt nghiệp Đại học Villanova với bằng Cử nhân Khoa học Toán học.
Mang trong mình ơn gọi linh mục, Robert Francis Prevost gia nhập Dòng Thánh Augustinô vào tháng 9 năm 1977. Ngài tuyên khấn lần đầu vào tháng 9 năm 1978 và khấn trọn đời vào tháng 8 năm 1981. Sau đó, Ngài theo học thần học tại Liên hiệp Thần học Công giáo ở Chicago, nhận bằng Thạc sĩ Thần học năm 1982. Không dừng lại ở đó, Ngài tiếp tục nghiên cứu Giáo luật tại Đại học Giáo hoàng Thánh Thomas Aquinas ở Rome, nơi Ngài lần lượt nhận bằng Cử nhân Giáo luật (1984) và Tiến sĩ Giáo luật (1987).
Chức Vụ Linh Mục và Hành Trình Đến Peru
Ngày 19 tháng 6 năm 1982, Robert Francis Prevost được thụ phong linh mục tại Rome, chính thức phục vụ trong Dòng Thánh Augustinô. Chức vụ linh mục đã đưa Ngài đến Peru, nơi Ngài gắn bó trong một thời gian dài (1985-1986 và 1988-1998). Tại đây, Ngài đảm nhận nhiều vai trò quan trọng như cha xứ, quan chức giáo phận, giáo viên chủng viện và nhà quản trị.
Những trách nhiệm của Ngài ở Peru bao gồm vị trí chưởng ấn của Tiền hạt lãnh thổ Chulucanas và lãnh đạo chủng viện Augustinô ở Trujillo, nơi Ngài cũng giảng dạy giáo luật. Ngài còn là thẩm phán tại tòa án giáo hội khu vực và thành viên hội đồng cố vấn cho Trujillo. Để ghi nhận mối liên hệ sâu sắc với đất nước này, năm 2015, Hồng y Prevost đã trở thành công dân Peru nhập tịch.
Trở Về Hoa Kỳ và Lãnh Đạo Dòng Augustinô Toàn Cầu
Năm 1998, Ngài được bầu làm bề trên tỉnh dòng Augustinô Chicago, dẫn đến việc Ngài trở về Hoa Kỳ vào năm 1999. Tài năng lãnh đạo của Ngài tiếp tục được khẳng định khi Ngài được bầu làm tổng quyền của Dòng Thánh Augustinô trên toàn thế giới, một vị trí mà Ngài đảm nhiệm trong hai nhiệm kỳ liên tiếp (2001-2013).
Các Vị Trí Quan Trọng và Bước Tiến Đến Vatican
Năm 2014, Giáo Hoàng Francis bổ nhiệm Ngài làm giám quản tông tòa của Giáo phận Chiclayo ở miền bắc Peru, đồng thời phong cho Ngài tước hiệu giám mục hiệu tòa Sufar. Ngài được tấn phong giám mục vào ngày 12 tháng 12 năm 2014. Năm 2015, Ngài chính thức trở thành Giám mục Chiclayo, phục vụ cho đến khi được bổ nhiệm vào một vai trò quan trọng tại Vatican vào năm 2023. Ngài cũng từng là Giám quản Tông tòa của Callao, Peru (2020-2021).
Vào tháng 1 năm 2023, Giáo Hoàng Francis đã tin tưởng giao cho Giám mục Prevost các vị trí then chốt: Tổng trưởng Bộ Giám mục và Chủ tịch Ủy ban Giáo hoàng về Châu Mỹ Latinh. Ngài được tấn phong Hồng y vào ngày 30 tháng 9 năm 2023, ban đầu là Hồng y Phó tế Santa Monica và sau đó trở thành Hồng y Giám mục Albano.
Thông Thạo Ngôn Ngữ và Quan Điểm
Đức Giáo Hoàng Leo XIV thông thạo cả tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý, phản ánh kinh nghiệm quốc tế sâu rộng của Ngài. Mặc dù ban đầu không được nhiều người xem là ứng cử viên hàng đầu, tên của Ngài đã nổi lên trong những ngày trước mật nghị, và một số người mô tả Ngài là một ứng cử viên “ngựa ô”.
Ngài được xem là một đồng minh của cố Giáo Hoàng Francis, cho thấy khả năng tiếp tục các xu hướng tự do hóa trong Giáo hội. Sự nghiệp truyền giáo lâu dài ở Peru đã mang lại cho Ngài sự hiểu biết sâu sắc về Giáo hội toàn cầu, và Ngài được kỳ vọng sẽ chú ý đến nhu cầu của các cộng đồng Công giáo đa dạng trên toàn thế giới.
Được mô tả là một nhà lãnh đạo điềm tĩnh, cân bằng và công bằng, nổi tiếng với tầm nhìn rõ ràng và khả năng đạt được mục tiêu một cách hòa nhã, Đức Giáo Hoàng Leo XIV còn có chuyên môn sâu rộng về giáo luật. Ngài cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của công việc mục vụ trực tiếp và phục vụ cộng đồng. Trong vai trò Tổng trưởng Bộ Giám mục, Ngài đã bày tỏ sự ủng hộ đối với sự tham gia có ý nghĩa của phụ nữ vào quá trình lựa chọn các giám mục mới và thừa nhận trách nhiệm liên tục của Giáo hội trong việc chống lại nạn lạm dụng tình dục bởi giáo sĩ.
Việc phục vụ lâu dài ở Peru và thông thạo tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý cho thấy mối liên hệ sâu sắc của Đức Giáo Hoàng Leo XIV với cộng đồng Công giáo lớn ở Mỹ Latinh và Ý, trang bị cho Ngài những hiểu biết giá trị về những thách thức và cơ hội riêng biệt trong các khu vực quan trọng này.
Sự Kiện Lịch Sử: Giáo Hoàng Người Mỹ Đầu Tiên
Việc bầu chọn Robert Francis Prevost làm Đức Giáo Hoàng Leo XIV vào ngày 8 tháng 5 năm 2025 là một sự kiện mang tính lịch sử, đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử Giáo hội Công giáo, một người Mỹ đã được chọn để lãnh đạo tổ chức toàn cầu này.
Việc chọn một Giáo Hoàng từ Hoa Kỳ, một quốc gia có ảnh hưởng chính trị toàn cầu đáng kể, có thể mang lại nhiều tác động đến vai trò của Giáo hội Công giáo trong các vấn đề quốc tế và sự tương tác của Giáo hội với các nền văn hóa và xã hội khác nhau. Mặc dù có thể có những lo ngại về việc bầu chọn một Giáo Hoàng từ một siêu cường như Hoa Kỳ, nhưng công việc truyền giáo và vai trò lãnh đạo sâu rộng của Hồng y Prevost ở Peru có thể đã xoa dịu những lo ngại này, cho thấy sự tận tâm của Ngài đối với Giáo hội toàn cầu vượt ra ngoài lợi ích quốc gia.
Việc Ngài được bầu có khả năng dẫn đến sự chú trọng hơn vào những mối quan tâm và quan điểm của các cộng đồng Công giáo ở châu Mỹ. Điều quan trọng cần lưu ý là sự đa dạng của Giáo hội Công giáo ở Hoa Kỳ. Bất chấp ý nghĩa lịch sử về quốc tịch, Đức Giáo Hoàng Leo XIV được kỳ vọng sẽ tiếp tục con đường cải cách do người tiền nhiệm của Ngài khởi xướng.
Việc một người Mỹ trở thành lãnh đạo Giáo hội Công giáo có thể tạo ra sự quan tâm và giám sát cao hơn đối với Giáo hội ở Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến sự tương tác của Giáo hội với chính phủ, các cuộc tranh luận chính sách trong nước và mối quan hệ với các nhóm tôn giáo khác. Hơn nữa, điều này có thể định hình nhận thức toàn cầu về Giáo hội, đặc biệt là liên quan đến chính sách đối ngoại và ảnh hưởng văn hóa của Mỹ.
Vai Trò và Ảnh Hưởng của Giáo Hoàng
Giáo Hoàng giữ vai trò là người đứng đầu tối cao của Giáo hội Công giáo và Giám mục Rôma, nắm giữ quyền lực tinh thần và lãnh đạo độc nhất. Ngài chịu trách nhiệm hướng dẫn cộng đồng Công giáo toàn cầu (hơn một tỷ người), duy trì và giải thích các giáo lý và truyền thống của Giáo hội.
Giáo Hoàng cũng là một nhân vật quan trọng trên trường quốc tế, thường xuyên tham gia vào các mối quan hệ quốc tế và là tiếng nói đạo đức về các vấn đề toàn cầu như hòa bình, công lý và nhân quyền. Tác động lịch sử của các Giáo Hoàng trước đây, như Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, đã minh họa cho ảnh hưởng sâu sắc mà Giáo Hoàng có thể có đối với cả Giáo hội và thế giới. Bối cảnh lịch sử này nhấn mạnh tầm quan trọng tiềm năng của sự lãnh đạo của Đức Giáo Hoàng Leo XIV.
