QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN

Giáo xứ Cầu-đất nằm trên đường Đà-lạt đi Đơn-dương, cách Đà-lạt 24 cây số, trong ranh giới xã Xuân-trường thuộc huyện Đơn-dương.

Giáo xứ bắt đầu hình thành từ năm 1927 với sự xuất hiện của những người Công giáo đến từ các tỉnh Thừa-thiên, Quảng-nam, Quảng-ngãi để làm việc cho sở trà của người Pháp tại Cầu-đất (người Pháp gọi là Entrerays).

Từ năm 1927 đến năm 1936, giáo dân Cầu-đất phải lên nhà thờ Thánh Nicolas Đà-lạt để lãnh các Bí tích.

Năm 1936, nhờ sự giúp đỡ của Dòng Oiseaux Đà-lạt và của Đức Cha Gioan Cassaigne, cha sở Di-linh từ 1927, nơi đây có được một nhà nguyện nhỏ và thỉnh thoảng có linh mục từ Đà-lạt về dâng thánh lễ cho giáo dân.

Năm 1941, Cầu-đất có cha sở đầu tiên là cha Phê-rô Huỳnh Thanh Ninh. Cha Ninh xây dựng một ngôi nhà thờ mới bằng gỗ thay nhà nguyện cũ.

Các đời cha sở Cầu-đất:

1941-1946: Cha Phê-rô Huỳnh Thanh Ninh

1946-1947: Cha Phao-lô Võ Văn Bộ

1947-1948: Cha Lộc, rồi Cha Gia-cô-bê Nguyễn Văn Mầu (về sau là Giám mục Vĩnh-long)

1948-1955: Cha Phao-lô Nguyễn Văn Bình (về sau là Giám mục Cần-thơ rồi Tổng Giám mục Sài-gòn)

1955-1957: Cha Phê-rô Trần Văn Thông.

1957-1960: Cha Giu-se Mai Xuân Quý.

1960-1962: Cha Đa-minh Đào Công Roanh.

Từ năm 1962 đến đầu tháng 11-1977: giáo xứ Cầu-đất không có linh mục và thuộc quyền coi sóc của cha xứ Phát-chi.

Trong hai tháng cuối năm 1977, Tòa Giám mục cử cha Bích, quản xứ Đơn-dương, cha Thất từ giáo xứ Lạc-lâm, và cha Định từ Tòa Giám mục, đến dâng thánh lễ cho giáo dân Cầu-đất.

Từ lễ Giáng Sinh 1977 đến tháng 6-1991, tại Cầu-đất chỉ có thánh lễ vào các dịp lễ trọng trong năm.

Tháng 6-1991, cha Phê-rô Võ Trung Thành, quản xứ An-bình, được cử phụ trách giáo xứ Cầu-đất và kể từ đó, sinh hoạt tôn giáo ở đây trở lại gần như bình thường. (1)

TÌNH HÌNH HIỆN NAY

Linh mục quản xứ: Cha Giu-se Trần Văn Chiến, sinh năm 1953, thụ phong linh mục năm 1994, được đặt làm quản xứ Cầu-đất kiêm giáo họ Đa-lộc từ cuối tháng 11-2002 đang khi còn là phụ tá giáo xứ Chánh tòa. Ngài nhậm xứ mới ngày 08-12-2002.

Nhà thờ Cầu-đất:

– Tước hiệu nhà thờ: Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội

– Bổn mạng giáo xứ và nhà thờ: 08-12.

Nhà thờ Cầu-đất được xây dựng thời cha Phê-rô Huỳnh Thanh Ninh (1941-1946), chưa có tháp chuông. Chính cha Phao-lô Nguyễn Văn Bình (1948-1955) đã xây thêm tháp chuông. Nhà thờ được trùng tu thời Phê-rô Võ Trung Thành (1991-2002) như ta thấy ngày nay, chứa được khoảng 300 người.

Số giáo dân: 450 người (trên tổng số khoảng 10.000 cư dân toàn xã Xuân-trường)

Đoàn thể:

– Giảng viên giáo lý: 12 người, với một lớp Xưng tội rước lễ và một lớp Thêm sức vào ngày Chúa Nhật.

– Ca đoàn: 20 ca viên, mỗi tuần có 2 buổi tập hát và 2 buổi học đàn.

– Cộng đoàn tu sĩ: Cộng đoàn MTG Thủ-thiêm với 4 nữ tu đã khấn trọn đời.

– Thánh lễ: Hằng tuần có 4 ngày thường có thánh lễ, số người tham dự từ 10 đến 30 người, và 1 thánh lễ Chúa Nhật.

CÁC GIÁO HỌ TRỰC THUỘC GIÁO XỨ

Giáo họ Phát-chi Trạm-hành:

Nhà thờ mang tước hiệu Thánh Giu-se, được tu sửa toàn diện và được Đức Cha Phê-rô Nguyễn Văn Nhơn làm phép ngày 17-9-1995. Số giáo dân khoảng 550 người (trên tổng số khoảng 10.000 cư dân toàn xã Xuân-trường).

Về đoàn thể, giáo họ có hội Các bà mẹ Công giáo; 12 giảng viên giáo lý phụ trách một lớp Xưng tội rước lễ và một lớp Thêm sức; có hai ca đoàn, ca đoàn giới trẻ với 20 ca viên và ca đoàn các bà mẹ, hằng tuần có các buổi tập hát, học đàn, học thổi kèn.

Công tác mục vụ có sự giúp đỡ của các cha dòng Don Bosco (hiện nay là cha Giu-se Phạm Văn Nam, sinh 1949, linh mục 1992) từ học viện Don Bosco Đà-lạt về.

Giáo họ Đa-lộc:

Được hình thành từ năm 1942 với 4 gia đình và 22 người. Năm 1946 thêm 3 gia đình nữa. Từ năm 1948, khi cha Phao-lô Nguyễn Văn Bình về làm cha sở họ Cầu-đất, việc đạo được triển nở, một nhà nguyện nhỏ bằng gỗ lợp tranh được dựng lên. Cũng trong năm 1948, có các thầy thuộc tu hội Ki-tô Vua Cái-nhum về giúp cha Phao-lô Bình lo cho xóm đạo.

Năm 1949, nhà nguyện được sửa sang lại, mái tranh được thay bằng mái tôn. Năm 1959, nhờ sự giúp đỡ của Tòa Giám mục Sài-gòn, nhà nguyện được xây lại bằng gạch và được Đức Cha Xi-mong Hòa Nguyễn Văn Hiền làm phép ngày 01-9-1960 với tước hiệu Á thánh Xi-mong Hòa. Từ cuối năm 1960 đến tháng 12-2002, giáo họ Đa-lộc trực thuộc giáo xứ Chánh tòa. Cha Phê-rô Nguyễn Văn Phát, quản lý Tòa Giám mục Đà-lạt đã đến dâng lễ và ban các bí tích tại đây từ 1960 đến 1974; từ 1975 trở đi cha Giu-se Nguyễn Văn Hân, phụ trách giáo xứ Mai-anh tiếp tục chăm sóc giáo họ Đa-lộc. Sau khi cha Hân đi nhận xứ Thánh Mẫu (Bảo-lộc), công việc mục vụ tại Đa-lộc do các cha Chánh tòa đảm nhận. Từ giữa năm 1994 cho đến nay, cha Giu-se Trần Văn Chiến, phó xứ Chánh tòa, được cử phục vụ giáo họ Đa-lộc. Cha Giu-se Chiến, cùng với sự giúp đỡ của Tòa Giám mục và của giáo phận, đã xây dựng ngôi nhà thờ mới thay cho nhà nguyện cũ. Ngày 24-11-2000, ngôi nhà thờ mới được Đức Cha Phê-rô làm phép và cung hiến với tước hiệu Các thánh tử đạo Việt-nam.

Hiện nay giáo họ Đa-lộc có khoảng 300 giáo dân (trên tổng số khoảng 10.000 cư dân toàn xã Xuân-trường), một hội Legio Mariae, một lớp giáo lý Xưng tội rước lễ, một lớp giáo lý Thêm sức và một lớp giáo lý Bao đồng tổ chức vào ngày Chúa Nhật. Ca đoàn có 20 ca viên. Dì An-na Lê Thị Bằng, hội dòng MTG Cái-nhum, con cái giáo họ, phục vụ từ năm 1975 đến nay. Hằng tuần, giáo họ Đa-lộc có 4 thánh lễ ngày thường và một thánh lễ Chúa Nhật.

Giờ lễ Nhà Thờ Giáo Xứ Cầu Đất