I. Nguồn gốc

– Căn cứ vào các văn kiện lưu trữ của giáo xứ từ 1955.

– Ngày 14.03.1955, cha Đaminh Tạ Hòa Ước đại diện 183 hộ gia đình từ giáo phận Bùi Chu (BP) di cư vào Nam.

– Lập khế ước đầu tiên thuê 20ha đất ở ấp Đồn, thuộc làng Tân Thới Nhì, Hóc Môn của chủ đất Phan Văn Quan.

– Thành lập trại định cư Châu Nam sau là giáo xứ Châu Nam hiện nay (giải thích thêm Châu nghĩa là Chu- Bùi Chu- Nam, đất phương Nam, người miền Bắc thuộc địa phận Bùi Chu di cư và lập nghiệp tại phương Nam).

– Ngày 17.05.1956 được chủ đất Phan Văn Quan làm giấy ký “chuyển nhượng quyền khai khẩn đất hoang” để đồng bào định cư, làm nhà ở và khai khẩn trồng trọt, sinh sống,

– Các lô đất trên nằm trong tổng số 183ha đất, tọa lạc trên bản đồ địa chính, phía Đông Nam, giáp quốc lộ 1 nay là quốc lộ 22. Và phía Nam giáp ấp Nhị Tân I (xã Tân Thới Nhì) nay là xứ Nam Hưng.

II. Các giai đoạn hình thành và phát triển

1. Giai đoạn từ 1955- 1975: Quý cha phụ trách giáo xứ

a. Cha Đaminh Tạ Hòa Ước: sinh 1905 tại Ninh Cường Bùi Chu (BP) là linh mục tiên khởi sáng lập trại định cư Châu Nam, sau là giáo xứ Châu Nam, cùng phụ giúp Ngài cai quản giáo xứ có các linh mục phụ tá sau:

– Cha Gioan Đinh Hữu Dong (1956- 1958)
– Cha Đaminh Đinh Công Uẩn (1957- 1959)
– Cha Phêrô Vũ Đình Trác (1972- 1974), hai Cha Uẩn và Cha Trác là nghĩa tử của Cha cố Đaminh.
– Cha Giuse Lê Minh Tính là nghĩa tử của Cha Phêrô Trác.

– Năm 1955, có hai nhà thờ tạm được dựng lên trong phạm vi giáo xứ bằng vật liệu thô sơ: mái lá, vách gỗ… giáo dân ban đầu là 183 hộ gia đình khoảng gần 1000 giáo dân.

– Năm 1956 và các năm tiếp theo: số giáo dân tăng lên dần khoảng 4000 người. Cha Đaminh Tạ Hòa Ước bắt đầu cho dựng nhà thờ chính theo mô hình Thánh Giá, diện tích 550 m2, nhà nhiều mái, lợp tôn, kẽm, cột, kèo, xà bằng gỗ, sao dầu, vách ván gỗ và tôn Fibsô xi măng ở vị trí nhà thờ hiện nay. Nhiều năm sau đựơc nâng cấp thay vách gỗ bằng tường xây thành nhà cấp 4. Giáo xứ nhận Chúa Kitô Vua làm bổn mạng.

– Năm 1959, một số giáo dân chuyển đi lập nghiệp ở vủng đất mới Thổ Sơn Châu Đốc, do chính quyền cũ tổ chức.

– Năm 1961, một cụm giáo dân mới khoảng 100 hộ từ Trương Mít, Bồi Lồi thuộc Tây Ninh về lập nghiệp ở Châu Nam.

– Năm 1965, xây tháp chuông cao 25m bằng thép v100, sử dụng cho đến nay.

* Sinh hoạt cộng đoàn được tổ chức theo tập tục giáo phận gốc Bùi Chu

– Giáo xứ chia làm 4 khu: khu 1, 2, 3, 4 nằm bao quanh nhà thờ.

– Các hội đoàn gồm: Đoàn Thanh lao công, Hội Con Đức Mẹ, Nghĩa binh, Hội trống, Hội Trác, sau này thêm Hội Dòng Ba Đaminh, Hội gia đình Phạt Tạ, và một vài hội tương tế khác…

2. Giai đoạn từ 1975- 1992

– Sau 1975, một số các hộ giáo dân chuyển đi hồi hương, lập nghiệp các nơi khác, số giáo dân giảm dần xuống còn lại 1200 ngừời (1992)

– Năm 1977, Cha cố Đaminh Tạ Hòa Ước nghỉ hưu tại chỗ.

– Ngày 10.03.1983, cha cố Đaminh qua đời hưởng thọ 78 tuổi (1905- 1983). Giáo xứ ghi nhớ công ơn Ngài đã an táng Ngài tại cuối nhà thờ.

b/ Cha Phaolô Phạm Hùng Tịnh: sinh năm 1929 được bề trên bổ nhiệm quyền Chính Xứ Giáo xứ Châu Nam năm 1977 (Cha Chính Xứ thứ 2 của Giáo xứ).

– Cha Phaolô nhận trách nhiệm trong tình hình đất nước khó khăn, lúc này đời sống nhân dân thiếu thốn, vất vả ảnh hưởng đến sinh hoạt cộng đoàn, Giáo xứ cố gắng duy trì, bảo tồn những gì đã có sẵn.

– Tháng 1 năm 1992, Cha Phaolô Phạm Hùng Tịnh chuyển đi Giáo xứ Bình Chiểu.

– Ngày 22.12.1995, Ngài qua đời và được an táng tại Bình Chiểu, Thủ Đức.

– Giáo xứ tri ân công lao của Ngài trông coi giáo xứ trong gần 16 năm (1977- 1992).

– Ngày giỗ hàng năm: 22 tháng 12 Dương lịch.

3. Giai đoạn từ 1992- 2005

– Cha Giuse Trần Năng Luật: sinh năm 1928 quê Giáo Lạc, Bùi Chu.

– Ngày 02.02.1992 (vào ngày 28 cuối năm Âm lịch), trong không khí đón tết, Giáo xứ đón Cha Giuse- Linh mục Chính xứ thứ ba về trông coi Giáo xứ( từ Giáo xứ cũ Bình Chiểu, Thủ Đức). Việc đầu tiên sau 3 tháng về Giáo xứ, Cha Giuse cho bầu cử Tân Ban Thường Vụ Giáo xứ và Ban Điều Hành 3 khu nhiệm kỳ (1992- 1995). Thành lập các ban ngành chuyên môn phụ giúp Hội đồng mục vụ Giáo xứ, ổn định, củng cố các hội đoàn. Bằng một tấm lòng hiền hòa, độ lượng, Cha đã dần đoàn kết mọi người trong Giáo xứ- hướng về một tương lai mới – một Giáo xứ Châu Nam đổi mới.

– Nhà thờ Châu Nam lúc này đang xuống cấp ở mức độ nguy hiểm, mỗi khi có mưa to, gió lớn. Với sự khôn ngoan, sáng suốt, Cha Giuse đã vận động mọi người đoàn kết, chung tay góp sức, góp công, góp của, vận động sự giúp đỡ của các ân nhân gần xa.

– Ngày 19.03.1993, Giáo xứ đã xây dựng lại được Hội trường mới khang trang trên nền nhà cũ và đặt tượng đài Thánh cả Giuse trước mặt Hội trường.

– Năm 1995- 1996, thu hồi lại đất nghĩa trang đã bị chiếm dụng hơn 2/3 diện tích xây tường bao kiên cố, (trong 3 đợt mới hoàn thành). Nhà tang lễ được hình thành bảo vệ mồ mả, trâu bò không thể phá hoại.

– Năm 1995, phát động Giáo xứ đặt thùng tiết kiệm ở mỗi gia đình gây quỹ chuẩn bị xây nhà thờ mới. Vận động ân nhân gần xa, kể cả các thân nhân ở nước ngoài gởi tiền về giúp đỡ, vận dụng mọi nguồn thu khác của Giáo xứ. Tất cả tập trung cho công trình tái thiết Thánh đường.

– Ngày 19-10-1997, tổ chức “Lễ làm phép và đặt viên đá đầu tiên” khởi công xây dựng nhà thờ mới, do Đức Cha Aloisia Phạm Văn Nẫm làm chủ tế.

– Ngày 03.10.1998, đúng một năm xây dựng vào dịp lễ Kính Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu Tiến sỹ Hội Thánh “ Lễ làm phép và khánh thành nhà thờ Châu Nam mới’ được tổ chức do Đức Tổng Giám Mục J.B Phạm Minh Mẫn làm chủ tế. Nhà thờ được xây mới cùng tất cả các tiện nghi phục vụ được sắm mới hoàn toàn, nhà thờ được xây trên nền cũ – kết cấu bêtông cốt thép kiên cố, diện tích 35m x 22m = 770m2 tháp chuông cao 25m. Hội đồng mục vụ Giáo xứ nhiệm kỳ 1995-1998 phối hợp thực hiện.

– Năm 2001, xây mới nhà xứ (dời sang góc phải cuối khuôn viên nhà thờ). Kết cấu bêtông cốt thép kiên cố, diện tích 14m x 12m, một trệt, một lầu. gồm 6 phòng ở và một phòng họp trên lầu do Hội đồng mục vụ Giáo xứ nhiệm kỳ 1999-2003 phối hợp thi công. Sau khi xây xong nhà xứ mới, tận dụng tôn cây của nhà thờ cũ gỡ ra, xậy thêm được Hội quán Đồng Tâm, diện tích 22m x 12m = 264m2 , khung sườn nhà trên chế bằng thépV.

– Ngày 19.05.2003, xây mới tựong đài Đức Mẹ LaVang trên nền núi đá Đức Mẹ cũ.

– Năm 2004, xây mới 100% tường dậu khuôn viên nhà thờ bằng thép kiên cố.

– Đầu năm 2005, trùng tu 100% chống thấm, sơn nước các tường trong và ngoài (trước đây quét vôi) dán đá Granite trong hành lang.

– Tháng 06.2005, sau 3 tháng khởi công và xây dựng ngôi nhà giáo lý mới đầu tiên trên nền nhà xứ cũ đã xuống cấp, Cha Giuse cùng với Giáo xứ quyết tâm xây dựng nhà Giáo lý để kịp mừng kỷ niệm 50 năm thành lập Giáo xứ vào 19.10.2005. Nhà Giáo lý được xây dựng kết cấu bêtông cốt thép, kiên cố dài 17,5 m, rộng 10,5m, một trệt, một lầu, có 6 phòng, 4 phòng học giáo lý, 1 phòng trưng bày tư liệu hình ảnh 50 năm hình thành và phát triển Giáo xứ. Để ghi nhớ công ơn Cha Giuse đã công hiến tất cả tâm huyết, nghị lực suốt 14 năm (1992- 2006) phục vụ cho cộng đoàn Giáo xứ Châu Nam, Giáo xứ đã đặc biệt dùng một phòng, sau này Ngài nghỉ hưu tại Giáo xứ. Các công trình từ năm 2003 – 2005 do Hội đồng mục vụ Giáo xứ nhiệm kỳ 2003 phối hợp thi công.

-Thánh lể tạ ơn và làm phép nhà Giáo lý cùng Kỷ niệm 50 năm thành lập giáo xứ Châu Nam (1955-2005), được tổ chức vào ngày 19/10/2005 do Đức Hồng Y Tổng Giám Mục Phạm Minh Mẫn ban phép.

+ Các tổ chức và sinh hoạt cộng đoàn trước 2005

– Năm 2005: Giáo xứ có 1768 nhân danh, chia làm 3 khu: Khu Bắc Bình, khu Nam An (chiếm hơn 85% dân số,ở bao quanh nhà thờ), khu Đông Hòa( chiếm khoảng 15% dân số,ở rải rác phía đông giáo xứ).

– Theo địa giới hành chánh mới, giáo dân Châu Nam cư ngụ trong ấp Thống Nhất 2 (chiếm đa số),ấp Nhị Tân1, Dân Thắng 1,Dân Thắng 2 thuộc xã Tân Thới Nhì và một số rất ít giáo dân ở xã Xuân Thới Sơn,giáp với xã Tân Thới Nhì. Ngoài ra, giáo xứ vẫn thường xuyên đón nhận những giáo dân vãng lai (công nhân ở các tỉnh) đến tham dự các khóa học giáo lý Dự tòng ,Hôn phối, các phép bí tích.các lễ chúa nhật, lễ trọng.

+ Tổ chức Hội Đồng Mục Vụ Giáo Xứ Châu Nam

– Ban Thường Vụ Hội Đồng Mục Vụ có 4 thành viên.
– Ban Thường Vụ khu Bắc Bình có 4 thành viên.
– Ban Thường Vụ khu Nam An có 4 Thành viên.
– Ban Thường Vụ khu Đông Hòa có 3 thành viên.

+ Các ban ngành chuyên môn gồm: Hai thừa tác viên ngoại lệ, ban Thủ Thánh Điện, ban Âm thanh-ánh sáng, ban Khánh tiết, ban Giáo lý Dự tòng – giáo lý Hôn nhân, ban Phụng vụ Lời Chúa, ban Xướng kinh, đội Mai táng – trật tự, Hội trống và ban Quản lý nghĩa trang; các ban nganh này được Hội Đồng Mục Vụ giáo xứ mời tham gia phụ giúp cho HĐMV GX.

+ Các đoàn thể gồm: Huynh đoàn Đa Minh, hội Gia Đình Phạt Tạ Thánh Tâm, 3 hội tương tế các Thánh Tử Đạo Viêt Nam,thánh Phê Rô và thánh Vinh Sơn, ban Giáo lý viên và Lễ sinh do các nữ tu dòng Mến Thánh Giá Chợ Quán phụ trách. Ngoài ra , còn có 2 nhóm cầu nguyện: nhóm Lòng Chúa Thương Xót, nhóm đọc kinh tối tại đài Đức Mẹ La vang.

+ Các ca đoàn: Ca đoàn Ki Tô Vua, và ca đoàn Thiếu Nhi.

+ Các lớp Giáo Lý trong năm: Thiếu Nhi có 8 lớp, Giáo lý Dự tòng có 2 khóa, Giáo lý Hôn nhân có 2 khóa,

và lớp Kinh Thánh căn bản dành cho người lớn vào mỗi tối thứ ba hàng tuần.

+ Giai đoạn từ 2006 cho đến nay

– Ngày 05/08/2006 cha cố Giu Se nghỉ hưu tại chỗ vì sức khỏe yếu kém. Hôm nay , cộng đoàn dón cha Đa Minh Nguyễn Trung Kiên về làm cha chánh xứ thứ tư của giáo xứ.

Cha Đa Minh sinh ngày 03/09/1968 tại Sài Gòn

Ngày 30/06/2000 Ngài được ĐHY Phạm Minh Mẫn truyền chức linh mục tại Vương Cung Thánh Đường Đức Bà Sài Gòn.

Từ 2001-2006 Ngài làm linh mục phụ tá tại nhà thờ Thị Nghè, hạt Gia định.

Từ tháng 08/2006 đến nay: Ngài làm linh mục chánh xứ Châu Nam

Ngày 13/05/2007: Ngài tổ chức bầu Ban HĐMV-GX nhiệm kì 2007-2011.

Ban Thường Vụ HĐMV Giáo Xứ gồm 5 người

Ban Điều hành khu: Bắc Bình có 4 người, Nam An 6 người,Đông Hòa 6 người.

+ Các đoàn thể: vẫn giữ nguyên như cũ, chỉ thêm một ca đoàn là ca đoàn Thánh Tâm.

+ Các công trình mới:

Xây cổng chính nhà thờ.

Nâng cấp, tu bổ Hội trường.

Xây dựng chặng Đàng Thánh Giá chung quanh nhà thờ.

Các Cha Sở của Giáo Xứ Châu Nam

Hội đoàn của Giáo xứ Châu Nam