1. Vị trí địa lý

Ngọc Thanh xuất phát từ thí điểm truyền giáo trên phần đất của Giáo xứ Antôn Vĩnh Phước – Nha Trang, nằm giữa hai đầu cầu Bắc Hà Ra và Nam cầu Bóng. Khóm Hà Ra – Hà Phước phường Vĩnh Phước, Nha Trang: Hiện nay gồm số giáo dân giáp nam cầu Hà Ra, phần đất của Giáo xứ Chánh Toà. Khóm Vạn Trung phường Vạn Thắng: phần đất của Giáo xứ Hoà Thuận. Số giáo dân cụm Ngọc Sơn, Ngọc Hiệp, Nha Trang nằm trên phần đất của Giáo Xứ Ngọc Thuỷ. Ðó là khóm Vạn Lợi, Phường Vạn Thạnh, Nha Trang. Ngọc Thanh nằm hai bên bờ sông Cái và sông Hà Ra, có Quốc lộ I đi ngang qua, nối đất liền bằng hai cầu Hà Ra và cầu Bóng.

2. Hình thành và phát triển

Do chiến tranh và yêu cầu an ninh, nhân dân tập trung về đô thị. Ðầu năm 1972, một nhà nguyện nền xi măng mái tôn tận dụng được dựng nên để đáp ứng nhu cầu tôn giáo cho số giáo dân sống dọc đường quốc lộ I từ đầu cầu Bắc Hà Ra đến Nam cầu Xóm bóng. Nhà nguyện này là một trong 3 thí điểm truyền giáo (hai điểm khác là nhà thờ Hoà Thuận và nhà thờ Phước Hoà) được Ðức Giám mục Phanxicô Xavie Nguyễn Văn Thuận cho phép thành lập tại Nha Trang. Linh mục Giêrađô Phạm Anh Thái được linh mục Matthêo Nguyễn Vinh Phúc thay thế vào giữa năm 1972. Nhà thờ hoạt động vào mỗi Chúa nhật. Lễ xong, linh mục về Dòng Phanxicô trên đồi Lasan. Cuối năm 1978 (20.12.1978) do chính quyền Tỉnh Phú Khánh quản lý toàn diện nhà và đất của Dòng, nên một phần của hội Dòng Phanxicô gồm 4 anh em gồm: (Matthêo Nguyễn Vinh Phúc, Carmêlô Trần Văn Phúc,Phaolô Nguyễn Ðình Vinh và Phanxicô Xavie Nguyễn Hạnh Phúc), đứng đầu là Matthêo Nguyễn Vinh Phúc, người xây nhà cộng đoàn và ở mãi đến ngày nay (vật liệu như đá, gỗ, tôn, được chuyển từ nhà nguyện Vĩnh Hội, Ngọc Hiệp Nha Trang) với sự đồng ý của Ðức Giám mục Phaolô Nguyễn Văn Hoà và chính quyền Tỉnh Phú Khánh.

Năm 1987 (13.08.1987) 9 năm sau, chính quyền Tỉnh Phú Khánh cho phép xây nhà nguyện mới như hiện nay. Khởi công ngày 21.9.1987 và cơ bản kết thúc, khánh thành vào ngày 25.12.1987 (3 tháng) với sự giúp đỡ toàn diện của giới công giáo, bạn bè trong và ngoài nước. Tượng phù điêu trong hang đá, cửa hoa bằng sắt hình chim bồ câu trên quả địa cầu nhắc lại sứ mạng hoà bình của Chúa Hài Ðồng. Phông Bàn thờ trình bày hai bàn tiệc: Bàn tiệc Lời Chúa bằng Kinh Thánh và bàn tiệcø Thánh Thể bằng nhà tạm). Hai bên thánh giá, Chúa Giêsu đang dâng Thánh lễ đầu tiên và kéo dài đến tận thế.

Ngày 28.01.1988 xây dựng lại nhà ở cộng đoàn phần trước. Năm 1991 (20.031991) xây dựng nhà ở cộng đoàn ở phía sau. 06.1995 xây dựng gác trên nhà bếp và nhà vệ sinh đồng thời xây dựng gác phòng thánh, và gác nhà nguyện bên trên nhà kho.

Các Linh Mục Phụ trách giáo xứ:

Phanxicô Xaviê Nguyễn Hạnh Phúc, Dòng Phanxicô.
Phaolô Nguyễn Ðình Vịnh, Dòng Phanxicô.
Camêlô Trần Văn Phúc, Dòng Phanxicô.
Giêrađô Phạm Anh Thái, Dòng Phanxicô.
Matthêu Nguyễn Vinh Phúc, Dòng Phanxicô.

Nguồn: Giaophannhatrang.org